Ode aan de COSA-vrijwilliger

Lieve COSA-vrijwilliger,

Stel je voor. Je hebt geen vrienden en geen familie. Of althans, die had je misschien wel maar inmiddels niet meer. Hetgeen je hebt gedaan heeft je tot een angstige outcast gemaakt die door de maatschappij met de nek wordt aangekeken. Je bent alleen, je bent door het rechtssysteem afgestraft en je mag nu van je vrijheid genieten… Nou ja genieten… wanneer de straat uitloopt met spandoeken waarop staat ‘geen pedofielen in de wijk’, als er een Wikipedia-pagina van je wordt gemaakt met de details van de strafzaak en je boodschappen alleen kan laten bezorgen uit angst gelyncht te worden, dan is vrijheid ver te zoeken.

Van goede huizen

Enige tijd geleden is de COSA in het leven geroepen. De ‘cirkels voor ondersteuning, samenwerking en aanspreekbaarheid’ worden met name door vrijwilligers gedragen in samenwerking met de reclassering. Om vrijwilliger te kunnen worden moet je van goede huizen komen, een verklaring omtrent gedrag kunnen overleggen en een uitgebreide motivatie aanleveren waarom jij geschikt zou zijn voor de job.

Voor iedereen die zich al niet heeft laten afschrikken door de doelgroep, niet gemotiveerd is vanuit zijn of haar eigen traumatische verleden of deze taak wil volbrengen uit nieuwsgierigheid naar het bijzondere soort dat ‘zedendader’ heet, komt door de selectie en mag starten. Na een intensieve training mag je aan de slag met een kernlid. Vrijwillig.

Discussie op verjaardag

Tijdens jullie werk als vrijwilliger, kan ik mij zo voorstellen, heb je je misschien meermaals afgevraagd hebt; waarom doe ik dit ook alweer? Ik kan mij zo voorstellen dat je op een verjaardag in een discussie verzeild bent geraakt in een poging om oom Hendrik te overtuigen dat ook deze mensen een tweede kans verdienen. Je zal hebben moeten praten als Brugman, en uitleggen dat de kernleden, ziek zijn, hulp en behandeling nodig hebben en dat de kans op herhaling juist door mensen zoals oom Hendrik groter wordt. Het uitsluiten, het afschrijven en het veroordelen van de mensen waar jij je zo graag hard voor wil maken kan soms pijnlijk zijn. Je verdediging en je uitleg kunnen terugkaatsen als een speelbal tegen de muur die ik in dit geval oom Hendrik heb genoemd.

Onderbuikgevoel

Helaas staat oom Hendrik voor een groot deel van de maatschappij. Als je ooit per ongeluk op een forum terecht komt waarbij pedofilie een onderwerp van geschreeuw is geworden, weet je wat de anonieme, o zo dappere, schrijvers denken en vinden. “Opknopen”, het land uit zetten of op zijn minst met huid en haar aan de (digitale) schandpaal. Het is om verdrietig van te worden. Toch zetten jullie door. En dit gaat ver heb ik begrepen. Naast het bespreekbaar maken van de gepleegde delicten, de details en stil staan bij de slachtoffers zijn er ook nog je eigen normen en waarden die je regelmatig in de weg staan. Wat kan wel, wat niet. Wat is ‘normaal’ en mijn Hemel wat is eindelijk nog normaal? En dan is er nog gevoel dat wij het ‘onderbuikgevoel’ noemen. Unheimisch, 'beklemmend, onbehaaglijk, griezelig, onheilspellend'. Nergens kan je dit leren, oefenen of kopen. Het is er of het is er niet. Aanvoelen en handelen.

Dikke Van Dale

Ik heb het woord ‘vrijwilliger’ opgezocht in de dikke Van Dale.

vrij·wil·lig (bijvoeglijk naamwoord, bijwoord) uit eigen beweging, niet gedwongen.
vrij·wil·li·ger (de; m,v; meervoud: vrijwilligers) 1iem. die zich vrijwillig meldt voor iets
Ik moet zeggen dat de uitleg tekort schiet. Hoewel de korte uitleg de kern weergeeft waarvan wij allemaal weten wat het woord vrijwilliger inhoudt, dekt het wat mij betreft niet de lading van dat het daadwerkelijk IS.
Met name het woord vrijwilliger. Dit geeft aan HOE je vrijwilliger wordt, namelijk je ergens vrijwillig voor aanmelden. Maar het aanmelden zegt niets over WAT een vrijwilliger doet. Eenieder zou deze handeling namelijk kunnen verrichten. Slechts een klein percentage kan een vrijwilliger ZIJN. Nog een kleiner percentage kan een COSA vrijwilliger zijn.

Daarom stel ik voor dat onze Van Dale zijn uitleg aanpast. Het volgende zou er moeten staan.

(COSA) Vrij-wil-li-ger: (de; m/v: meervoud: vrijwilligers)

Hij of zij die geheel belangeloos, vanuit eigen beweging bereid is om tijd, energie en geduld op te brengen om het kernlid te begeleiden, te helpen en te sturen met als doel de maatschappij veiliger te maken en met name een voorbeeld te zijn voor de maatschappij door het uitdragen van verdraagzaamheid en respect naar een ieder die hulpbehoevend is ongeacht de daden,  achtergrond of afkomst. 
Synoniem voor vrijwilliger: 
held (de; m,v; meervoud: helden) 1iem. die uitblinkt door moed.

Bedankt

Bedankt voor jullie heldhaftigheid. Ik weet niet of je de vrijwillige aanmelding bij de COSA hebt gedaan uit mededogen, liefde of geloofsovertuiging. Ik weet wel dat deze vorm van liefdadigheid een verschil is van leven of geleefd worden voor een kernlid. Het verschil tussen hoop en vrees. Jullie maken het verschil in deze grillige maatschappij en jullie laten zien dat liefde altijd groter is dan haat. Niet grenzeloos maar wel belangeloos. Vrijwillig.

Bedankt voor jullie inzet. Je tijd, je geduld, je tranen en je glimlach. Bedankt dat jullie van mens tot mens handelen en je niet hebben laten overschreeuwen door de haters, de onwetenden en vooral de bange mensen die liever oordelen dan het idee toelaten dat achter de daad, een mens schuilgaat.  

Geschreven door Esther Vroegop, reclasseringswerker

Ook COSA-vrijwilliger worden?

We zijn in vrijwel heel Nederland op zoek naar COSA-vrijwilligers. Voel jij er wel iets voor om je in te zetten voor een veiliger samenleving en samen met anderen de recidivekans bij zedendaders te verkleinen? Laat het ons weten en meld je aan als vrijwilliger. Op de pagina over COSA vind je meer informatie over dit werk.