Reclassering pleit voor vervangende werkstraf in plaats van korte celstraf

Een wetswijziging moet het mogelijk maken dat rechters zo’n vervangende werkstraf kunnen opleggen. ‘Je kan beter als werkstraf wortels plukken, dan in de cel op je kont zitten’, licht onze directeur Johan Bac het plan vandaag toe in de Volkskrant. 

Twee miljoen uren werkstraf per jaar
De reclassering voert alle werkstraffen in Nederland uit. We zetten daders die van de rechter een werkstraf opgelegd krijgen aan het werk. Zij moeten iets zinvols terugdoen voor de samenleving. Jaarlijks voeren werkgestraften bijna 30.000 werkstraffen uit, goed voor bijna twee miljoen uren onderhoudswerk bij gemeenten en maatschappelijke instellingen, beheer van de openbare ruimte, natuurbeheer en werkzaamheden in de zorg en bij voedselbanken.

De werkstraf leidt tot een lagere kans op recidive dan celstraffen, blijkt uit onderzoek

Effectief straffen
Driekwart van alle opgelegde vrijheidsstraffen bestaat uit celstraffen die korter duren dan drie maanden. Dit aandeel groeit al jaren gestaag. Een paar weken celstraf draagt weinig bij aan gedragsverandering en het duurzaam voorkomen van recidive. Ook krijgt de gedetineerde vaak te maken met bijkomende schade, zoals het verliezen van een baan, woning of relatie. De werkstraf leidt tot een lagere kans op recidive dan celstraffen, blijkt uit onderzoek[1].  “Het draagt bij aan boete doen, meedoen en terugdoen. En levert de samenleving rechtstreeks nut op, in de vorm van de geleverde uren werk aan maatschappelijk zinvolle taken. Bovendien is het goedkoper dan de celstraf”, zegt Johan Bac.

Herstart werkstraffen
Door de coronacrisis hebben we de werkstraffen enkele maanden moeten opschorten. Eind juni zijn we weer begonnen met het uitvoeren van de werkstraffen, onder de condities die noodzakelijk blijven in verband met corona. Daarmee draagt de reclassering bij aan de herstart van de strafrechtketen die met grote achterstanden kampt. We zetten ons ervoor in om 20.000 werkstraffen alsnog uit te voeren, in de periode tot eind 2021.

Versterking van de strafrechtketen
Daarnaast heeft Reclassering Nederland de ambitie om haar expertise in te zetten om de strafrechtketen en de lokale veiligheid de komende tijd verder te versterken. Juist nu is het noodzakelijk om te investeren in onze rechtsstaat. De samenleving en het criminaliteitsbeeld veranderen: klassieke criminaliteit maakt plaats voor georganiseerde ondermijnende misdaad en dit vormt dit een bedreiging voor de rechtsstaat. Ook de coronacrisis brengt uitdagingen met zich mee: de verwachte toename van sociale problematiek zal ook in de veiligheidsketen merkbaar worden. Reclassering Nederland richt zich daarom op het versterken van de rol van de reclassering in de buurt en uitbreiding van reclasseringswerk in gevangenissen. Ook werken we aan een grotere rol van de reclassering bij de aanpak van ondermijnende georganiseerde misdaad: repressief én preventief.

[1] Uit het onderzoek-  gepubliceerd in het Tijdschrift voor Criminologie - ‘Recidive na werkstraffen en na gevangenisstraffen: een gematchte vergelijking’, blijkt dat daders met een werkstraf 47% minder vaak opnieuw de fout ingaan dan daders die een korte gevangenisstraf krijgen.