Met een bachelor Social Work op zak werd Senne vijf jaar geleden toezichthouder in Den Bosch. In 2018 waren er veel aanmeldingen voor de ‘Beëindiging Relationeel Geweld training’ (BORG-training) in die stad, maar te weinig BORG-trainers, waardoor de groepen te groot werden voor één gedragstrainer. Senne ondersteunde om die reden een aantal keer de BORG-trainer. Niet veel later besloot ze om zelf twee opleidingen tot gedragstrainer te volgen. Vandaag de dag geeft ze de CoVa-training en de I-respecttraining én traint ze cliënten in de gevangenis in Vught.

Tijdens de BORG-training besefte Senne dat een Justitiële Interventie zeer leuk en leerzaam kan zijn voor cliënten. “Door de groepsdynamiek zijn de gedragstrainingen niet te vergelijken met een toezicht, waarbij je altijd één op één contact hebt. Je ziet heel andere dingen gebeuren.” Senne voegt daaraan toe dat zij nauwelijks weerstand ervaart vanuit de cliënten wanneer zij hun persoonlijke verhalen moeten delen: “De weerstand neemt vaak tijdens de intakes al af doordat we duidelijk zijn over wat zij van ons mogen verwachten en wat wij van hen verwachten. Als ze dan ook nog in een groep met een goede sfeer belanden en ze zien dat ze iets kunnen meenemen uit de training, dan valt de weerstand snel weg. Het is natuurlijk persoonlijk, maar over het algemeen zijn ze echt heel open.”

 Levenslessen

Het is volgens Senne heel mooi dat cliënten tijdens een gedragstraining praktische handvatten krijgen waar ze de rest van hun leven nog iets aan zullen hebben. “Alle gedragstrainingen die we geven, zijn berust op wetenschappelijke methodieken. Een onafhankelijke Erkenningscommissie toetst en evalueert de gebruikte methodieken, waardoor de inhoud van de trainingen altijd relevant is. Ik merk ook dat veel cliënten de meerwaarde van de Justitiële Interventies inzien. Mijn cliënt Roel vertelde bijvoorbeeld dat hij de groepsbijeenkomsten heel fijn vond, omdat hij ook kon leren van anderen. John, een andere cliënt, zei dat hij heeft geleerd om in zijn communicatie dicht bij zichzelf te blijven zodat hij minder conflicten heeft en de spanning minder hoog oploopt. En cliënt Jan vertelde dat hij moest nadenken over zijn verleden en zich daardoor realiseerde dat hij keuzes kan maken en het nooit te laat is om een ander pad in te slaan.” Volgens Senne zijn haar trainingen diepgaand. Dat komt vooral door de groepsdynamiek. “Je zit allemaal in hetzelfde schuitje, waardoor cliënten vaak makkelijker hun verhaal durven te delen, elkaar begrijpen, aanvullen en soms zelfs corrigeren.”

Je moet vlieguren maken om je de stof eigen te maken

Gedragstrainer word je niet zomaar. Volgens Senne is je werk als gedragstrainer niet te vergelijken met dat als toezichthouder. “Je wordt écht geschoold, want je moet samen met de cliënten kunnen reflecteren op hun gedrag en hen laten inzien waarom ander gedrag een positief effect kan hebben. In een toezicht ga je vooral het gesprek aan en ben je op een andere manier bezig met gedragsverandering. Binnen de gedragstrainingen oefenen we wekelijks situaties met cliënten. Je leert iemand binnen een korte periode erg goed kennen, mede door de groepsdynamiek.” Senne kreeg na haar opleiding een dik boekwerk mee naar huis. “En daarmee ben je niet ineens ’s werelds beste gedragstrainer. Je moet vlieguren maken om de stof eigen te maken. Daarnaast leren trainers onderling ook erg veel van elkaar.”

Om de deskundigheid van de gedragstrainers te waarborgen, moeten zij jaarlijks verschillende video-opnames sturen waarop zij worden beoordeeld door de Reclasseringsacademie. Dat bestaat uit medewerkers van de afdeling Coach en Adviseur Justitiële Interventies. Als de video-opname voldoende is, dan wordt hun ‘gedragstrainerslicentie’ verlengd. Zo niet, moet de gedragstrainer het coachen oefenen voordat de licentie verlengd wordt. “We zijn echte vakmensen, want voor elke training die je wil geven, moet je een aparte opleiding volgen."

Jonge griet

Senne: “Als je me vraagt naar succesverhalen, dan kan ik je er zo honderd vertellen.” Ze noemt er één die indruk maakte: “Ik had een 50-jarige man in de groep die superveel weerstand liet zien tijdens de training. Die dacht: wat komt deze jonge griet hier nou doen? Maar doordat ik hem twee sessies de ruimte gaf om zijn plekje te vinden in de groep, kwam hij uiteindelijk naar me toe en zei hij: ‘Ik heb me echt vergist in jou en heb hier heel veel aan, mag ik nog een foto maken van het whiteboard met de aantekeningen?’” Senne glundert en voegt toe: “Soms bellen cliënten mij twee jaar na de training ineens op om eens te sparren over iets waar ze tegenaan lopen. Daar word ik dan zo blij van!”