Niets om je voor te schamen in de Carrouselgroep

Aan tafel zitten 5 totaal verschillende mannen. Een lange blonde man die net een eigen online winkel is gestart naast een stratenmaker met handen als kolenschoppen. Ertegenover een schuchtere vrachtwagenchauffeur met pet die nauwelijks iemand aankijkt, geflankeerd door een getatoeëerde, nagelbijtende sportinstructeur. Een keurige directeur maakt het rijtje af. Eén ding hebben ze gemeen: thuis vlot het niet. Onlangs ging het bij deze mannen thuis flink mis en daarom zitten ze hier, bij de Carrouselgroep in Eindhoven. Want ze weten stuk voor stuk: zo kan het niet langer.

De begeleiders van deze mannen binnen de Carrouselgroep zijn reclasseringsmedewerkers Hanneke Geurts en Ruud Bexkens. Hanneke: “Bij huiselijk geweld is het belangrijk er zo vroeg mogelijk bij te zijn. Dus niet het hele strafrechtelijke proces afwachten, maar meteen de koe bij de horens vatten en aan de slag. Hier bij de Carrouselgroep kan dat: als op zaterdag thuis een ruzie escaleert, kunnen ze hier de dinsdag erna al aanschuiven. Met als voornaamste doel nieuw geweld te voorkomen. We zijn heel blij hoe de gemeente en de reclassering hierin een samenwerking aan zijn gegaan, die mijn collega Ruud en ik mogen faciliteren.”

“Oh, dat zou bij mij nooit werken”

Hoe werkt het hier?

Aan de schuchtere vrachtwagenchauffeur, nieuw in de groep, leggen ze uit hoe het hier werkt. “Je zit hier bij de Carrouselgroep, waar mannen vrijwillig bijeenkomen die met huiselijk geweld te maken hebben. Het belangrijkste is dat je je hier veilig voelt en dat je alles kunt zeggen wat je wilt zeggen. Je bent hier anoniem, we gebruiken elkaars achternamen niet. En we praten niet over dader en slachtoffer; voor een ruzie ben je immers met zijn tweeën. Kun je ons meer vertellen over wat er bij je thuis is gebeurd?” Als hij zijn verhaal doet, vragen ze gedetailleerd door, gaan in op elke opmerking die hij maakt, en leggen daarna uit wat hij van de Carrouselgroep mag verwachten: handvatten om beter met de situatie thuis om te gaan en zo nieuw geweld te voorkomen.

Technieken toepassen

“Oh, dat zou bij mij nooit werken,” breekt de stratenmaker in als er wordt gesproken over de time-outtechniek: even afstand nemen en tot rust komen als de discussie té verhit wordt. “Dat probeer ik al jaren. Dan hebben we een gesprek, gaat haar stem omhoog, voel ik dat het fout gaat, en dan loop ik weg. Voor die time-out. Maar dan komt ze me achterna, of ze blijft me de hele tijd appen, of ze belt mijn ouders. Nee hoor, bij mij werkt dat niet.”

Nog vóór Ruud of Hanneke hierop in kunnen gaan, breekt de lange blonde winkeleigenaar in. Van de 8 avonden heeft hij er nu 7 bijgewoond en daarmee iets meer oefentijd gehad dan de stratenmaker. Hij vertelt hoe hij en zijn vriendin een time-out benutten: zij schrijft op wat ze allemaal nog tegen hem wil zeggen.“ Als we dan na een uur of zo weer samenkomen, hebben we het heel rustig over wat ze opgeschreven heeft. Dan voelt zij zich gehoord en ik begrijp haar beter. Voor ons werkt dat heel goed.”

“Tegennatuurlijk gedrag vertonen kan de boel doorbreken”

Wil je hetzelfde resultaat? Nee? Nou dan

Het is typerend voor de Carrouselgroep: de mannen vertellen hun verhaal, vullen elkaar aan, geven elkaar tips en zijn elkaars spiegel. Er wordt geen blad voor de mond genomen: als je blijft doen zoals je altijd gedaan hebt, blijft het resultaat hetzelfde. Wil je dat? Nee? Nou dan. Hanneke: “Net hoorde je Ferry (de sportinstructeur, red.) zeggen dat een time-out niet echt zijn ding is, maar juist tegennatuurlijk gedrag vertonen kan de boel doorbreken. Mensen verwachten het niet van je en dat kan verrassende reacties opleveren.” En zo regent het de hele avond verhalen, tips en adviezen.

De mannen, die hier allemaal vrijwillig zitten en zo snel mogelijk na het plegen van het huiselijk geweld binnen zijn gestroomd in een al bestaande groep (vandaar de naam carrousel), slurpen de informatie op. En gelijk hebben ze: vaak zitten ze nog midden in bijvoorbeeld een huis- of contactverbod; de motivatie om met zichzelf aan de slag te gaan is groot.

Al 10 jaar

Hanneke en Ruud werken samen al jaren 45 (!) dinsdagavonden per jaar met een groep van 6 tot 10 mannen op een neutrale plek in Eindhoven, waar ze zorgen voor een samenspel tussen de ervaringen van de deelnemers en hun expertise; zij zijn specialisten op het gebied van huiselijk geweld en houden hun kennis voortdurend up-to-date. Zij weten alles over de dynamiek van geweld en psychopathologie die aanwezig kan zijn bij mannen die geweld gebruiken en zetten hun vaardigheden in met hulp van diverse methodieken en interventiestijlen.

Ruud: “Het brengt de mannen vaak een beetje orde in de chaos. Ze hoeven zich hier niet te schamen, want ze zitten allemaal in hetzelfde schuitje. Ze proberen duidelijk iets van elkaars verhalen op te steken.” En dat werkt, getuige de feedback van de lange blonde winkeleigenaar die volgende week voor het laatst plaatsneemt aan deze tafel: “Ik had dit tien jaar eerder moeten doen, dan had ik mijn huwelijk kunnen redden. Gelukkig weet ik nu hoe ik met mijn nieuwe vriendin issues moet aanpakken.”