‘Oliemannetjes worden we genoemd’

Op 10 verschillende ZSM-locaties werken ketenpartners intensief samen aan strafzaken. 7 dagen per week en 14 uur per dag zoeken zij samen naar de beste oplossingen voor slachtoffers en daders. De Rotterdamse collega’s (op de foto, van links naar rechts) Teun, Ilse en Dominique houden zich bezig met dit snelrecht. Ilse: “Je hebt geen blauwdruk. Alles is maatwerk. En dat is niet altijd gemakkelijk, hoor. Je moet soms van goeden huize komen om een officier te overtuigen.”

Ilse, Dominique en Teun buitelen bijna over elkaar als ze enthousiast de werkwijze van ZSM uit de doeken doen. Ze laten de ZSM-locatie voor Rotterdam en omgeving zien, die een hele etage beslaat van de kantorenflat aan de Marconistraat. Politie, gemeente, DJI, slachtofferhulp en de reclasseringsorganisaties slaan er de handen ineen om zo adequaat mogelijk te reageren op veelvoorkomende criminaliteit. In hetzelfde gebouw is ook het Veiligheidshuis gevestigd, dat dezelfde werkwijze toepast op jeugdcriminaliteit, huiselijk geweld en veelplegers. Het is druk op de etage en de sfeer is dynamisch. Overal staan of zitten groepjes mensen te overleggen. De bordjes die aan de plafonds bevestigd zijn, met daarop de aanwezige organisaties, moeten voor overzichtelijkheid zorgen.

Betekenisvolle interventie

Teun legt uit: “Wordt iemand voor een niet al te heftig delict aangehouden, zoals winkeldiefstal of vernieling, dan bespreken we hier wat een passende afdoening zou kunnen zijn.” Ilse vult aan: “Een betekenisvolle interventie. Dat wil zeggen nuttig voor dader, slachtoffer en samenleving.” Dat kan een straf zijn, maar ook een zorginterventie. Vaak is er sprake van meervoudige problematiek. Een dader is bijvoorbeeld verslaafd, heeft een psychische stoornis of worstelt met schulden.

“We werken met het stoplicht-model. Bij rood komen alle partijen in actie”

Ilse: “Je hebt geen blauwdruk. Alles draait om maatwerk. Het is telkens weer boeiend om samen de best mogelijke oplossing te kiezen. Niet dat dit altijd gemakkelijk is hoor. Je moet soms van goeden huize komen om een officier te overtuigen.” Ze vertelt over een mevrouw die werd opgepakt voor winkeldiefstal. Ilse sprak haar direct na de aanhouding, met behulp van de videoverbinding op het politiebureau. De mevrouw bleek te worstelen met de gevolgen van niet-aangeboren hersenletsel. Ilse: “Onverwachte situaties zijn gauw verwarrend voor haar. Ze was in de winkel en zou ook wat boodschappen voor iemand anders meenemen. Het pinapparaat in de winkel werkte niet en toen zag ze maar 1 oplossing. De boodschappen verdwenen niet afgerekend in haar tas. Ik heb met haar gepraat over mogelijke ondersteuning. 14 dagen later zocht ik haar op. Ze had gelukkig hulp gevonden.”

Voorkant

Dominique: “De invloed die je aan de voorkant hebt, dat vind ik mooi. Je bent in een vroeg stadium betrokken en kunt nog sturen. Bovendien doe je het samen. Daarin zit de kracht. We zijn een soort oliemannetjes, die ervoor zorgen dat bepaalde raderen beter draaien.” De andere 2 beamen dat enthousiast. Ilse: “Ik heb het idee dat ZSM de basis van het reclasseren wordt. Deze snelle, effectieve aanpak, daar heeft iedereen baat bij.”

Dit verhaal is geschreven door Ruud Leffers (leffersteksten.nl)