Tweede Kamerlid met enkelband: het dagboek van Michiel van Nispen

Hij is al ruim 3.000 dagen actief in de Tweede Kamer. 5 daarvan droeg hij een enkelband. Michiel van Nispen van de SP deed in 2022 mee met de maand SeptEMber van Reclassering Nederland. Tijdens deze maand is op verschillende manieren aandacht geschonken aan Elektronische Montoring (EM), oftewel de toepassing van de enkelband. Van Nispen ging vrijwillig een werkweek ‘aan de band’. Benieuwd hoe dat hem bevallen is? Lees dan hieronder het korte dagboek dat hij bijhield over zijn ervaringen met Elektronische Monitoring.

Maandag, dag 1

Vandaag word ik onder toezicht gesteld door de reclassering met een serieuze enkelband. Gek genoeg kijk ik er wel naar uit, ik ben erg benieuwd hoe het is om een enkelband te dragen, gebonden te zijn aan voorwaarden en in de gaten gehouden te worden. Ik doe mee omdat ik het belangrijk vind te ervaren hoe het is, omdat we in de politiek ook besluiten moeten nemen over de enkelband en het toezicht door de reclassering en ik nog wel eens het idee heb dat er te makkelijk over wordt gedacht.

De uitleg en de aansluiting door de reclasseringsmedewerker en de DV&O (Dienst Vervoer en Ondersteuning) verloopt soepel en is interessant. De enkelband zit eigenlijk iets minder comfortabel dan ik had verwacht, al helemaal met de oplader erop. Ik ga er meteen mee naar mijn werk in de Tweede Kamer in Den Haag. Dat mag, ik moet wel tussen 23u in de avond en 6u in de ochtend thuis zijn. Volgens mij kunnen deze voorwaarden veel strenger, wat ik erg goed vind dat dit per persoon op maat kan worden aangepast (gebiedsverbod bij slachtoffers of veel langer huisarrest bij mensen die geen zinvolle dagbesteding hebben) dus ik kom nog best goed weg! 🙂

Dinsdag, dag 2

Naast een gebiedsgebod (’s nachts thuis zijn) is mij als2e voorwaarde ook een gebiedsverbod opgelegd, voor het centrum van Den Haag. Dat weet ik eigenlijk wel maar ik ben toch benieuwd wat er gebeurt als je dat overtreedt en ‘toevallig’ moet ik daar net een besteld boek ophalen. De gevolgen van het verboden gebied merk je gelijk: de enkelband begint te trillen en te piepen, ik krijg een melding op mijn telefoon (“Je bent in je verboden gebied, je bent nu in overtreding. Ga terug!”) en ik word gebeld door een strenge reclasseringsmedewerker die mij dringend toespreekt snel uit dit gebied te vertrekken. Ik beloof dat te doen, maar maak nog wel even de boodschap af waar ik voor gekomen was. Daarna word ik weer gebeld, nu door mijn persoonlijk begeleider, die mij uitlegt dat dat toch echt niet de bedoeling was, aanwijzingen dienen direct opgevolgd te worden.

In de avond doe ik mee aan een plenair Kamerdebat, waarin de Kamervoorzitter de aandacht vestigt op mijn enkelband. Ik leg mijn been op het spreekgestoelte en laat de enkelband zien, waarbij ik mij verontschuldig als ik eerder weg moet omdat ik om 23u weer in mijn woonplaats in Breda moet zijn. Dit levert natuurlijk nogal wat reacties op, maar ik merk aan mezelf dat zo’n enkelband me wel bezighoudt. Je bent je er voortdurend van bewust, de gemaakte afspraken (zoals thuis zijn) kun je echt niet zomaar vergeten.

Woensdag, dag 3

Ook vandaag draag ik de enkelband naar mijn werk. Ik durf het bijna niet te zeggen want het hoeft ook geen pretje te zijn, maar het zit gewoon echt niet lekker. Omdat ik gisteren laat thuis was moest ik ’s nachts opladen en met die oplader erop is het helemaal een blok aan je been, waardoor ik niet al te best heb geslapen. De minister voor Rechtsbescherming, verantwoordelijk voor het beleid rondom de reclassering en de elektronische monitoring, vraagt aan mij hoe ik het dragen van de enkelband ervaar. De politieke discussie hierover zal zeker nog wel volgen.

’s Avonds ga ik een rondje hardlopen, maar vanwege blessurepreventie draag ik ‘tubes’, lange strakke hardloopsokken. Die krijg ik bijna niet onder die enkelband door gewurmd, maar het lukt. Als ik de enkelband vervolgens met een 2e paar sokken vastzet (een keer eronderdoor en dan er overheen terugvouwen) gaat het hardlopen wel en belemmert de band niet. Ook sporten is in mijn geval gelukkig toegestaan, als ik maar voor 23u thuis ben natuurlijk.

Donderdag, dag 4

Na het douchen (ook dat kan gelukkig gewoon met enkelband) moet ik nog even opladen, want het lukte me gisterenavond niet om de verzochte 3 uur per dag te laden (daarvoor was ik niet op tijd genoeg thuis). Dat is dus soms best een puzzel, en als je niet op tijd oplaadt, ben je ook in overtreding, of als je niet bereikbaar bent. Ook was ik vandaag even uit beeld, mijn stipje op de kaart was voor de reclassering tijdelijk verdwenen. Dat lag niet aan mij (ik was gewoon aan het werk) maar mogelijk aan het betonnen Kamergebouw waardoor het bereik niet optimaal was. Het telefoontje vanuit de reclassering kon ik gelukkig beantwoorden, waardoor ze gerustgesteld waren.

Vrijdag, dag 5

Vandaag mag de enkelband er af. Ik zal het niet missen denk ik. De medewerker die mij komt verlossen van de band zou om 12.15 uur komen, maar belt of een half uurtje eerder ook uitkomt. Dat schikt toevallig maar ik merk aan mezelf dat ik daar ook blij om ben. “Hoe eerder hoe beter”, hoor ik mezelf aan de telefoon zeggen. Het verwijderen gaat soepel, dus ik ben weer vrij en mag weer gaan en staan waar ik wil.

Bepaalde bekende vooroordelen over de enkelband kloppen gewoon echt niet. Bijvoorbeeld dat je de band door kunt knippen of gewoon de batterij leeg kunt laten lopen. Dat kun je doen (al is doorknippen niet zo eenvoudig) maar dan gaan meteen wel de alarmbellen af. Of het vooroordeel dat het niets voorstelt, klopt volgens mij ook niet. Je bent je voortdurend bewust van de gemaakte afspraken (huisarrest of juist gebiedsverbod) die voor mensen die dat nodig hebben superstreng kunnen zijn en je wordt steeds in de gaten gehouden, bijvoorbeeld om uit de buurt van slachtoffers te blijven. Volgens mij een uitstekend middel in veel uiteenlopende situaties. Goed dat ik dit heb mogen ervaren.