Verslag raad van toezicht

Na enkele turbulente jaren ontstond in 2016 een hernieuwd evenwicht tussen de te realiseren ambities en de beschikbare financiële middelen. In 2017 werd van daaruit, onder meer op verzoek van de raad van toezicht, gewerkt aan de contouren van een meerjarenbegroting waarin vanuit een integrale benadering gekeken wordt naar de financiële positie van Reclassering Nederland op (middellange) termijn. De hoge mate van onzekerheid over diverse ontwikkelingen bemoeilijken het komen tot realistische scenario’s. Zo blijkt de vraag naar reclasseringsdiensten vaak niet overeen te komen met de zogenoemde PMJ-ramingen die door het ministerie worden gehanteerd. 

Gedurende het jaar 2017 werd duidelijk dat de instroom toezichten zich structureel boven kader ontwikkelt. Risico daarvan is dat er (verder oplopende) wachtrijen ontstaan, wat tevens gevolgen heeft voor de ambities ten aanzien van een tijdige start van toezichten. De raad van toezicht heeft hier zorgen over; toekenning van de aanvullende subsidie die eind 2017 werd aangevraagd, is nog zeer onzeker. Een soortgelijke onzekerheid bestond aan het begin van het jaar 2017 over de toekenning van gelden voor de inzet van de reclassering op de doelgroep terroristen, extremisten en radicalen (TER). In het voorjaar werd gelukkig duidelijk dat die inspanningen financieel werden gedekt. Terecht, gezien de prioriteit die het kabinet aan terrorismebestrijding geeft. 

Net als 2016 werd ook 2017 gebruikt om, samen met ketenpartners, de afdoening en uitvoering van zaken te organiseren langs de lijn ‘kwalitatief en betekenisvol’. Dat betekent dat de interventie persoons-, zaaks- en omgevingsgericht moet zijn vanuit het perspectief van de verdachte, het slachtoffer, de medewerker en de maatschappij. Doordat het justitiële en sociale domein steeds dichter bij elkaar komen te liggen, wordt de oplossing voor afdoening en uitvoering van zaken ook

in toenemende mate binnen beide domeinen gezocht. De lumpsum financiering van de adviesportefeuille biedt de reclassering de ruimte om op dit vlak te experimenteren. In het verlengde hiervan werd in 2017 de zoektocht naar een nieuwe, toekomstbestendige wijze van financieren en verantwoorden voortgezet. Een ontwikkeling die de raad volgt en waar mogelijk over meedenkt en in adviseert. 

De raad van toezicht heeft in 2017 voorbereidingen getroffen voor het aanstellen van een nieuwe voorzitter raad van bestuur, tevens algemeen directeur, voor de organisatie per 1 juni 2018

Omdat het justitiële en lokaal sociaal domein elkaar in toenemende mate raken, hecht de raad van toezicht veel waarde aan het versterken van de verbinding met het lokaal sociaal domein. Het advies van de raad is om dicht bij de corebusiness van de organisatie te blijven en van daaruit de verbinding te maken. Dit past ook goed binnen het ketenbrede programma Koers en kansen, dat zich de afgelopen periode heeft gericht op een heroriëntatie op de organisatie van de sanctie-uitvoering. De drie veranderlijnen ‘Veilig dichtbij, Levensloop centraal en Vakmanschap voorop’ uit dit programma sluiten zeer goed aan op de ambities van Reclassering Nederland ten aanzien van de verbinding met het lokale sociale domein en het zoveel mogelijk beleggen van verantwoordelijkheden bij professionals zelf. 

De raad van toezicht heeft zich in 2017 tijdens een themabespreking laten informeren over de ontwikkelingen ten aanzien van de nieuwe werkgeversvisie die voortborduurt op het gedachtegoed onder de noemer RN2.0, waarbij de verantwoordelijkheid en ruimte voor de professional centraal staat. De verbreding van de professional naar het team moet zorgdragen voor een gezamenlijk gedragen verantwoordelijkheid voor de kwaliteit, kwantiteit en de professionele ontwikkeling. De verwachting is dat dit bijdraagt aan het geven van feedback en dat men meer oog krijgt voor elkaars vitaliteit en veiligheid. 

Naast de reguliere onderwerpen die de tafel van de raad van toezicht passeren, zoals onder meer de begroting, de jaarrekening en de risicoanalyses, ging in 2017 de aandacht ook uit naar (de onduidelijkheid over) de aanbesteding van gedragsinterventies vanaf medio 2018, de werkzaamheden van de afdeling Media & Communicatie en het thema Kwaliteit. Daarbij uiteraard ook aandacht voor de HKZ-R-certificering die in 2017 wederom is behaald en waarmee Reclassering Nederland aantoonbaar aan de gestelde kwaliteitsnormen voldoet. Ook aan het onderwerp privacy werd aandacht besteed; in relatie tot de ambities van Reclassering Nederland ten aanzien van het lokale sociale domein zijn privacy en informatie-uitwisseling immers belangrijke thema’s. Zeker met het oog op de invoering van nieuwe EU-richtlijnen in mei 2018. 

In oktober 2017 trad het kabinet Rutte III aan. Het Regeerakkoord biedt de reclassering volgens de raad van toezicht kansen, bijvoorbeeld ten aanzien van de inzet van vrijwilligers binnen het reclasseringswerk. Tegelijkertijd zijn er ook zorgpunten, zoals het maximeren van de maximale duur van de voorwaardelijke invrijheidstelling tot twee jaar. Onderwerpen om nauwgezet te blijven volgen. 

De raad van toezicht heeft in 2017 voorbereidingen getroffen voor het aanstellen van een nieuwe voorzitter raad van bestuur, tevens algemeen directeur, voor de organisatie per 1 juni 2018. De huidige algemeen directeur, Sjef van Gennip, gaat met pensioen en neemt, na bijna 14 jaar in functie te zijn geweest, afscheid van de organisatie. De raad heeft in 2017 de topstructuur opnieuw bezien in het licht van de ambities en de strategische keuzes voor de (nabije) toekomst. Deze werd herbevestigd. Vervolgens zijn de procedure en het functieprofiel voor de nieuwe bestuurder vastgesteld en is een bureau geselecteerd, waarna de werving en selectie in de eerste maanden van 2018 kon plaatsvinden. Dit heeft geresulteerd in de benoeming van Johan Bac als nieuwe voorzitter raad van bestuur. 

Samenstelling Raad van Toezicht

De Raad van Toezicht bestaat uit vijf leden. Liesbeth Spies is per 1 januari 2017 benoemd als nieuwe voorzitter van de raad van toezicht. In 2017 waren de andere leden Pauline Schuyt, Jan Hamming, Marieke Koek en Tom Groot.

Utrecht, 16 mei 2018

Mevrouw mr. drs. J.W.E. Spies

Voorzitter raad van toezicht