Terugkeer van daders van een zeden- of geweldsdelict

Ook daders van ernstige zeden- en zware geweldsmisdrijven keren terug in de samenleving. Dan is het cruciaal dat gemeenten weten wat er nodig is voor een goede terugkeer. En ook wat de mogelijkheden zijn om snel en effectief te handelen bij maatschappelijke onrust. Reclassering Nederland ondersteunt gemeenten daarbij.

Een leven weer op de rails

Als een zedendader of een dader van een geweldsdelict terugkeert, wordt de burgemeester hiervan via Bestuurlijke Informatie Justitiabelen (BIJ) op de hoogte gesteld. Alle betrokkenen hebben belang bij een goede, rustige terugkeer van een dader in de maatschappij. Een dader kan zo zijn leven weer op de rails krijgen en de kans op herhaling wordt kleiner. 

Terugkeer van zware delinquenten is een samenspel tussen reclassering, gemeenten en ketenpartners. Reclasseringswerkers kennen hun cliënten goed. Daarom adviseren wij gemeenten over daders die terugkeren in de maatschappij. Wat is er nodig voor een goede terugkeer in de gemeente? 

High Impact Crime

Ook bij een top 600-aanpak of High Impact Crime ondersteunen wij gemeenten. De Top600 is de aanpak van 600 personen die de afgelopen jaren regelmatig zogeheten high-impact-delicten hebben gepleegd. Denk aan overvallen, straatroven, woninginbraken, zware mishandeling, openlijke geweldpleging en moord/doodslag. Dit soort delicten hebben een grote impact op de omgeving. Bij High Impact Crime werkt de reclassering dan ook intensief samen met gemeenten, politie, Openbaar Ministerie en GGZ. Samen zorgen we ervoor dat we straf en zorg goed combineren om delicten te voorkomen.

Bijzondere voorwaarden

Meestal is er bij vrijlating van zware delinquenten sprake van een verplicht reclasseringstoezicht. Ook hebben de reclassering en gemeenten een plan van aanpak gemaakt om maatschappelijke onrust te voorkomen. Met het oog daarop kan het soms nuttig zijn om bijzondere voorwaarden te wijzigen. Denk aan een gebiedsverbod in combinatie met een enkelband als een zedendader in de buurt van een school of slachtoffer woont. 

COSA: terug in de maatschappij

Zedendaders die gemotiveerd zijn om hun leven te beteren, komen in aanmerking voor COSA - een aanpak uit Canada om recidive van zedendaders te voorkomen. COSA richt zich op zedendaders die sociaal geïsoleerd zijn. Drie tot vijf geselecteerde en getrainde vrijwilligers begeleiden één zedendader. Zij werken met de zedendader, reclassering, GGZ-behandelaar en wijkagent aan het primaire doel van COSA: nieuwe slachtoffers voorkomen. > Lees meer over COSA 

Advies bij (dreigende) maatschappelijke onrust

Wat als de terugkeer van een dader voor veel ophef zorgt in een wijk of gemeente? Bij dreigende maatschappelijke onrust heeft de reclassering een adviserende rol. De belangen van een veilige gemeente nemen we bijvoorbeeld mee in het resocialisatietraject van een tbs'er. Waar gaat deze persoon wonen? Hoe kunnen we de terugkeer zo soepel mogelijk laten verlopen? 

Reclassering Nederland werkt in alle gevallen intensief samen met andere partijen bij de terugkeer van daders. Zoals politie, Openbaar Ministerie, DJI (Dienst Justitiële Inrichtingen) en het IDV (Informatiepunt Detentieverloop) van het Openbaar Ministerie. 

Veiligheidsteam Zeden en Maatschappelijke onrust

In de veiligheidsregio Noord-Limburg komt een scenarioteam in actie bij zedenincidenten. Het scenarioteam is sinds 2001 actief en is een initiatief van het Openbaar Ministerie, de gemeente, Politie Limburg en Reclassering Nederland. Zij stemmen af over juridische procedures en de zorg en opvang van betrokkenen, onder meer bij zedenincidenten. Ook zorgt het team voor opvang, ondersteuning en zo nodig bescherming van slachtoffer(s) en verdachte(n). Soms keert de samenleving zich namelijk tegen een verdachte. 

'Enige tijd geleden was er sprake van onrust toen duizenden foto’s met kinderporno op de computer van een vader werden gevonden', vertelt Gerard Lenders, coördinator Integrale Veiligheid, gemeente Weert. 'De buurt, de school, de leerkrachten waren ongerust. Een explosieve situatie. Het scenarioteam is direct bijeen gekomen. De-escaleren is ons doel. Dat doen we door de situatie in hapklare brokken te ontleden en vervolgens kleine stappen te zetten.

De reclassering ging met de dader aan de slag en maatschappelijk werk organiseerde een bijeenkomst op school onder toezicht van een wijkagent. Belangrijk is dat je als gemeente laat zien dat je de situatie serieus neemt, niets verzwijgt en in de doofpot stopt. In zo’n situatie is er al snel ruis. Prettig is dat het scenarioteam veel ervaring heeft en alle processtappen goed coördineert. Met het scenarioteam is het proces goed onder controle, dat geeft rust.’